Het Sonic Science Festival is een lust voor het oor

Door: Joris Mosterdijk

Langzaam begint de opening van het festival vol te lopen met mensen die geïnteresseerd zijn. Ze hebben de gure en koude wind moeten doorstaan om bij de Grote Gracht in Maastricht te komen. De zaal waar de opening verzorgd wordt, de Spiegelzaal, is gemaakt in de stijl van de Renaissance met een hoog plafond, grote rechthoekige ramen, gouden gordijnen en muurschilderingen.             Stil binnenkomen lukt niet, want de oude vloer kraakt bij iedere stap die je zet. De schemer is net begonnen als Prof. Dr. Karin Bijsterveld van de Maastricht University begint met een toespraak. De opening van het festival heeft vooral ouderen weten te lokken. Er zijn een aantal studenten en een gezin met twee jonge kinderen, maar voor de rest zal de gemiddelde leeftijd zeker niet onder de 60 jaar liggen.

Het thema van dit festival is Onderzoekend luisteren. Dit houdt in dat de onderzoekers duidelijk willen maken hoe belangrijk je oren en het luisteren kunnen zijn bij het verrichten van onderzoek. Bijsterveld begint met een speech waarin ze een aantal mensen wil bedanken en het doel van dit festival uitlegt. ‘Dit project wordt gefinancierd door de NWO (De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek). Een voorwaarde voor deze financiering is dat we het resultaat hiervan openbaar maken voor iedereen.’ Het Sonic Science Festival is de afsluiting van een studie van vijf jaar. Bijsterveld stelt ook dat Onderzoekend luisteren een intrigerend onderwerp is voor een groot publiek en dat dit ook veel relaties heeft met de normale muziek.

Na de speech wordt er een video op het scherm over de oorsprong van dit onderzoek geprojecteerd. De opening is pas net een kwartier bezig, maar mensen beginnen al te puffen van de warmte. ‘Doe alsjeblieft de deuren open’ en ‘zet alsjeblieft die kachel uit’ zijn uitspraken van mensen die het niet meer vol kunnen houden. Door de warmte trekken een aantal oudere mannen hun trui uit, waaronder een standaard ruiten blouse zit.

Na de video legt een andere professor het een en ander uit over zijn eigen ontwikkelde programma. De Sonificatie Tool. De professor, die als twee druppels water lijkt op drogist Geelman uit Pietje Bell, is erg trots op zijn programma en zegt dat het ook pas sinds deze week af is. ‘Deze tool is in staat om via een camera of webcam kleuren om te zetten in tonen.’ Voor deze demonstratie gebruikt hij de kleuren blauw, rood en groen. Als je een kleur voor de webcam houdt, wordt het omgezet hoge of lage toon. De Sonificatie Tool heeft ook nog een tweede functie. De drie kleuren worden door de computer omgezet in instrumenten. Rood is een piano, groen is een fluit en blauw is een xylofoon. Hoe meer van een kleur, hoe overheersender het instrument. Vervolgens wordt er een muziekstuk gemaakt met de verschillende kleuren. Mensen luisteren aandachtig en zelf het tienjarige jongetje kan zijn ogen niet van het scherm houden. Na de demonstratie kreeg iedereen een sticker waarmee je het programma zelf kan downloaden.

Nu het echt donker is buiten, is het tijd om naar de tentoonstelling te gaan. Onder het genot van een hapje en een drankje lopen de mensen een voor een de zaal uit om de tentoonstelling te gaan verkennen. De tentoonstelling is verdeeld over twee zalen en bestaat uit kleine hokjes waarin je naar dingen kunt luisteren en kunt bezichtigen. De ouderen ontdekken het kind in hunzelf en lopen van hokje naar hokje. De tentoonstelling is nog te bezichtigen tot 28 januari aan de Grote Gracht in Maastricht. In het centrum zullen in het weekend allerlei activiteiten zijn zoals workshops, acties en demonstraties.